Wednesday, January 28, 2009

cerita Rungus2

IH TONSUNG OM IH GOHOLU


Varo poh ka duvo oh tanak dot usan-usan dot miobpinai ih. It tanak gulu dino Ondu ngaran dau ih Tonsung om ih tobpinai dau dino kusai pinongaran ih Goholu. Inot usan-usan dino kah napatazan no do molohing om yoti no kondiri mogihim dot takanon dau ponuvang dot songakan dot suvab-suvab. Ong soira varo tulun dot mangagaji paibo mongomot nah varo kakanan dih Tonsung om ih Goholu, ong aso nopo nga momuhu no yoti ka dit ongo natatak it ongo parai toriso-riso antad sid tagad dot tulun. Inot tanak usan-usan dino kah gogoukon dot ulun ka tu ongo banat nga tosong kinis-kinis om amu po avantang pomurasan ka baiko banal ko aparu kulun ka ih Tonsung om ih Goholu. Soira momodtuhun ogi tongo manuk kah na mamanau no kah yoti mogihim takanon. Ih Tansung nopo kah kadungko gumama banal ko alangkas, na ih goholu nopo om banal ko ahakang kulun ka.

Na insan tadau, varo nokah magahau sinod binatang dino kah tu mogontong it tanak dot Vozoon sino. Na ino Vozoon dinokah Amaazon dinot Usan-usan dino. Na ih Tonsung om Ih Goholu dinokah miniupakat nokah dot mogihim dot sovoon om pokisavaan tu agazon no banal kagi yoti dinokah. Minangagama Lambagan dot pakazan dau kah antad dot kuliit do kazu tu aso no banal ka pakazan dioti usan-usan. Ih Tonsung om ih Goholu dino minogom no sid pisuk tu mimot dinot kogumuiai dot anak vagu om ongo momodsuni. Soira kimot di Tonsung dot banalko avantang ka inot tanak vagu dino rikoto no dau om minomoros dot "Sovoo okuno adi, ongono ong usan-usan oku nga asangup oku gumama nunu nopo suhu nu" ka di Tonsung. Ambato nopokah dit Tanakvagu ka minanga bahul no yosido..

Duvo tontolu pirit
Nisuvang sid pompo
Isai ma monoririt
Ong sondopo ot poriling

Nah ambato nokah dih Tonsung ;

Karaban pinirompok
Vulu pinopirad
Pagon inan korompok
Ong ginavo po kirad

Nambat po kah dau gumobu no ih Tonsung sid Tanakvagu dino. Iduon nokah tulun ih Tonsung antad sid tanakvagu dino nga amu milod lungkabon tu kinumapit no banal ka ih Tonsung. Ih Goholu nga mad ih Tonsung ih, soira noimot dau ino Sumuni banal ko Avasi antad no ko tinabpaan dau ino tondu ka tu mamaih manansavo boh gima.

Sokoviai it nokorikot di magahau sinokah banalko mongikum-ikum dinot duvo miobpinai dot usan-usan dinokah tu yadkino ot kobuatano. It Tanakvagu nokopitan dih Tonsung dinokah minuli nokah tu ih Tonsung kakali milit-rilit sid dau. Ih sid panahon dau soira varo ongo rugi antava ongo vatu, posiiton dau ih Tonsung sid rugi om ih dumpang no dau sid ongo kovotuan. Mihis-tihis no bogima raha di Tonsung om ahadan-hadan no yosido topot soira dot ogulian sumusuhut ih dinot Tanakvagu. Nokorikot po sid pomogunan dinot anakvagu ka, agara ogi momongirak tongo ulun ka momogauk mimot-imot dot banal ko araat ot ondu mozo-vozo dinot Tanakvagu. Na nokorikot poh kah sid valai dinot anakvagu kah antad noko nokotigog inot molohing dinot anakvagu ka dioti "Doi.. isai nokokah inot muhut-suhut dikau inot banal noko koluu do rogon" ka dioti. Minonorita nokah diri inot tanakvagu dino it nunu nopo navazaan dau sid karamazan. Na pomoros nopokah inot tidi dau sid anakvagu dino ong sangsaraon ih Tonsung gumama dot nunu nopo dot ih suhuu na kintoron noboh sino. Ong amu obosou dot gumama na mimang ko sunsubon nobo ih Tonsung.

Na antaman nopo dinot tidi dinot anak vagu ong amu aparu ih Tonsung. Osopung poh gumama no ih Tonsung, nunu nopo agama nopo dau. Yosido no mitagad, Mongomot, Tumutuh, Sumagou om nunu nopo. Nah kimot po dinot tidi om amu milod ampusan ih Tonsung na banalko otogod inot tidi, aso po mah kasalaan di Tonsung antad noko bambangon do goholu ih Tonsung sampai ahadan ih Tonsung. Na insan tadau, nompusan no banal ih Tonsung tu iso noko bambangan yosido om bai apatai yosido na minomoros no yosido sid Ivanon dau dot amu no yosido muli sino gamko mintoron no boh yosido sid sulap sid tagad dau. Soira nokidu ih Tonsung, minogitung no it Tanakvagu dinot ka tu banal ko osianan di Tonsung, okuro po mah dot araat pomurasan nga banal ko aparu ih Tonsung om inot savo dau dino banal kosuvang sid ginavo dau.. kagi po mogontizan no ih Tonsung dot anak dau. Na binoros no dau sid molohing dau dot sumuhut yosido dinot savo dau. Nga inot tidi dau dino kah banal noko ohungot banal-banal, ka dau “ikau no tanak banal ko mongikum-ikum ko molohing ong yad kino tu sumuhut kono banal dilot Rogon na yada kikau manang-anak” ka dinot tidi dau. Na kirad poh ka yadkino minamanau nokah inot Tanakvagu mimumui dih Tonsung. Antad sid sodu sulap dih Tonsung kah panavahan nokah inot Tanakvagu ka dau “Sino ko ih kah kuvoon?” ka dau. Ambato nopo kah dih Tonsung “Ooo… siti okui boh” ka di Tonsung om mininsomok sinod Savo dau. Pamahul nokah inot Tanakvagu ka dau ;

Agad kou kalu-kalu
Andaha do nabalu
Ong dikau no do ginavo
Nga duo kito no matai Pomintal Rumunsai

Ambato nokah dih Tonsung dit mihad-ihad do ohigak oginavo;

Palambag pinidsala
Bolit pinopiontok
Apadsala ba adi
Ong ikitoot kopiontok

Ambato nopokah dit Tanakvagu tu moinsasamod dinot savo dau ;

Sian di uriposon
Sangadau muog-uog
Kohondom turu naku
Do vusak di bonsision

Om gumobu no sidi Tonsung.

Na it Anakvagu om ih Tonsung dinokah minaliu nobo yoti om minivalai om minisodu antad sid molohing dinot Tanakvagu. Na ih Tonsung dino tu banalko ulun dot aparukah makin lumaid makin lumundu tu tagad nga otopuan napu om burul gamko oponu-oponu dot lingkut. Ong dapu nga banal noko ogumu, it ongo Panding, Rungou, Longguvai, Tavag, Kampil om nunu nopo oriitan dot napu varo ngoviai. Ongo azam madko manuk, karabau, sapi nga varo ngavi. Ilo poh kagi momidagang om mijuval ih Tonsung om ih savo dau sid ong kina om ongo sarip dot ongo banat, sada, timog om nunu.

Na norikot pokah monombitil banal ko agazo, aso banal kakanan tulun songpomogunan tu mananom nga amu momodsuni it ongo parai gamko gumogok no sid putanaon. Na it ongo ulun, songtanop sori sitid pomogunan tu mogihim soluvan dot ongo kakanan om napu dit pioovit dioti. Na nilaan tulun dot varo ot ulun banalko lumundu. Na minomod rikot no yoti sori, na it molohing dit Anakvagu dino kah nga rumikot no sinokah sino tu mokiakan topot it Tanakvagu banalko humungot kadau, pokipapatazan dikou diri ih Tonsung om biano mokiakan kou no dau. Nga ih Tonsung ulun di avantang oh bahazan pinintoron no boh sino. It ulun dit momogauk dih Tonsung nga nokorikot ngoviai sino gamko minokimaaf banal yoti di kobuatano dioti dit gulu. Na nahandaman no dih Tonsung tobpinai dau kusai ih Goholu dinuat no dau inot ongulun kuran no nasib di Goholu nga ka dinot ongoulun ih Goholu nga mad ko ih Tonsung ie ulun dot lumundu.

Na it tanak Kusai di Tonsung om it Tanakvagu dinokah agazo no. Inot Tanak dino kah banal noko avantang ka nga baiko banalko monongkingin dinot anak dot Solutan. Adih.. banal ko avasi kagi inot Dazang. Kagi po, inot Solutan dino amu ih savo dau inot tanak dau Tondu ong amu kasavo inot anak dau Kusai om ih boros koduvo nopo om pakazan mosti ko bulavan om kasavo ogi. Na minongitung no vagu ih Tonsung kuran kihiman dot Bulavan Banat. Mad nahandaman dau it Pakazan Lambagan dau dot kisukolob om banat tondu. Ugaro nokah dau inot pakazan dau dit niatagak dau dot alaid no om imatai dau dot inot pakazan lambagan antad dot kuliit kazu dino najadi no Bulavan Pakazan.

Na nahandaman no dau it obpinai dau ih Goholu om pamanau no mogihim. Na it anak di Goholu dino kah nga anak dot Ondu. Minomoros no ih Tonsung dinot hal dino tu misalu no dot pakazan yoti tu it pakazan di Tonsung Pakazan Tondu om anak nopo dau om kusai na it pakazan dino itahak nobo dau sid anak di Goholu tu ondu. Na nining po di Goholu Minindakod no ih Goholu sid abai dot valai tu manganu dit Lambangan Kulit do Kazu. Suvai nokotigog ih Goholu tu it banat dau dino nga najadi Bulavan ih. Na minisalu nobo yoti. Na ka di Goholu "Oviton ku inot tanak ku dino dot ih pimot ku dit anak di Solutan ong kiginan dau" ka di Goholu.

Na suvab po diri ka minivozo no yoti do movit-ovit anak dioti dot kibanat ogi dot Bulavan dot Pakazan. Antad sid sodu, opondow ogi mato di Solutan tu mimot-imot dinot banat dot bulavan om imot dau inot Anakvagu om Sumuni nga banal noko Avantang om Avasi. Na kinodim no dau inot anganak dau mimot dinot anganak di Tonsung om ih Goholu, nga ka dioti, "Amu kopimot okoi yadkiti ka kavantang om avasi oh Anakvagu om Sumuni" ka dioti. Na pinisavo no boh inot anganak dau om anganak di Tonsung om ih Goholu.

Navi Tangon....
Pengajaran : Orang yang suka berbuat baik, suka berusaha, rajin dan tidak berdendam akan mendapat mendapat balasan yang baik dari tindakan yang telah dibuat. Bersusah-susah dahulu, bersenang-senang kemudian.

No comments:

Post a Comment